Πως αλλαζουν οι λογαριασμοι της ΑΗΚ και πως επηρεαζονται τα νοικοκυρια

Fri Nov 11, 2016

Οι διαβουλεύσεις για την τελική διαμόρφωση των νέων διατιμήσεων της ΑΗΚ, μπαίνουν στην τελικά ευθεία. Κάπου θα επηρεάσουν θετικά και κάπου αρνητικά τους λογαριασμούς ηλεκτρισμού που πληρώνουν μέχρι σήμερα τα νοικοκυριά, έμποροι, γραφεία, βιομήχανοι, τοπικές Αρχές, ξενοδοχεία και γεωργοί.

Ο κύριος στόχος που έχει τεθεί είναι, ο καθένας να πληρώνει το πραγματικό κόστος του ηλεκτρισμού που καταναλώνει, την ημέρα και την ώρα που το καταναλώνει. Για παράδειγμα, θα καταργηθεί η πρακτική των τριών κατηγοριών διατιμήσεων (οι πρώτες 120 κιλοβατώρες φθηνά, οι επόμενες 200 ακριβότερα και οι υπόλοιπες ακόμα πιο ακριβά) στους οικιακούς καταναλωτές. Αυτό έχει σαν στόχο το κίνητρο εξοικονόμησης ενέργειας αλλά και το φθηνότερο ρεύμα για μικρά νοικοκυριά, εξοχικά και γενικά σπίτια με χαμηλή κατανάλωση.

Πλέον με τις νέες διαμορφώσεις στις διατιμήσεις, από την πρώτη μέχρι την τελευταία κιλοβατώρα της διμηνίας, θα έχουν την ίδια χρέωση. Αυτό σημαίνει ότι ένα σπίτι με πολύ χαμηλό λογαριασμό θα έχει αύξηση, η οποία όμως δεν θα είναι μεγαλύτερη από €3. Αντίθετα όμως, ένα σπίτι με μεσαία και υψηλή κατανάλωση θα έχει μείωση λογαριασμού, που θα είναι πιο αισθητή όσο μεγαλύτερη είναι η κατανάλωση σε σύγκριση με τις υφιστάμενες διατιμήσεις. Να σημειωθεί ότι το πάγιο διμηνιαίου λογαριασμού προβλέπεται ότι θα αυξηθεί, από €3,86 που είναι σήμερα και θα γίνει με τις νέες διατιμήσεις περίπου €5,56.

Ακόμη ένα χαρακτηριστικό, είναι ότι πλέον το κόστος ηλεκτρισμού χωρίζεται σε δύο περιόδους τον χρόνο, σε θερινή και τους υπόλοιπους μήνες. Επίσης η κάθε περίοδος θα χωρίζεται σε δύο υποπεριόδους, σε ώρες αιχμής και ώρες μη αιχμής.

Αυτό γίνετε γιατί στην πράξη για να έχει η ΑΗΚ ικανή δυνατότητα και μονάδες παραγωγής ηλεκτρισμού τις ώρες αιχμής του καλοκαιριού, οι οποίες φτάνουν τα 1.200MW, έχει επενδύσει εκατοντάδες εκατομμύρια, ενώ τους υπόλοιπους μήνες του καλοκαιριού η μεγαλύτερη ζήτηση είναι της τάξης των 500-600 μεγαβάτ.

Επίσης την ίδια περίοδο, τις νυκτερινές ώρες για παράδειγμα, η ζήτηση ηλεκτρισμού είναι μικρότερη και μειώνεται και το κόστος παραγωγής. Το ίδιο θα ισχύσει και για την υπόλοιπη περίοδο του χρόνου όπου υπάρχουν ώρες αιχμής, πολύ πιο χαμηλής συνολικής ζήτησης απ’ ό,τι το καλοκαίρι και σε άλλη χρονική περίοδο του 24ώρου, όπως νωρίς το βράδυ λόγω θερμάνσεων, θερμόλουτρων κ.τ.λ.

Έτσι, θα έχουμε διαφορετικό κόστος στην ίδια διατίμηση για τις ώρες αιχμής, διαφορετικό για τις ώρες μη αιχμής το καλοκαίρι και άλλες ανάλογα για τον χειμώνα.

Για τα περισσότερα νοικοκυριά, αυτές οι διαφορές θα υπολογίζονται στη γενική διατίμηση, για μεγάλους χρήστες -και κάποια νοικοκυριά- η χρέωση της κιλοβατώρας θα είναι απευθείας μέσω των ειδικών μετρητών, ανά περίοδο, εποχή και αν είναι ώρα αιχμής ή όχι.

Εδώ είναι φανερό ότι θα αποκτήσουν προτεραιότητα για πολλούς οι ειδικοί μετρητές STOD (Seasonal Time of Day). Αυτοί οι μετρητές έχουν τη δυνατότητα να καταγράφουν ξεχωριστά την κατανάλωση ανάλογα με την περίοδο και την ώρα που γίνεται.

Αυτό σημαίνει, ότι ένα νοικοκυριό που μπαίνει το βράδυ στο σπίτι και χρησιμοποιεί τις συσκευές που καταναλώνουν ηλεκτρικό αργά το βράδυ, θα πληρώνει με τις φθηνότερες ταρίφες και θα εξοικονομεί χρήματα στον λογαριασμό.

Αύξηση για θερμοσυσσωρευτές

Η μεγάλη αύξηση στις νέες διατιμήσεις, για τους χρήστες θερμοσυσσωρευτών για θέρμανση, φέρνει και πολλές διαμαρτυρίες. Πράγμα φυσικό αφού οι αυξήσεις φαίνεται να είναι της τάξης του 42%, σύμφωνα με τους υπολογισμούς της ΑΗΚ σε συγκεκριμένα παραδείγματα λογαριασμών. Οπότε εδώ είναι ένα σοβαρό ζήτημα, το οποίο τέθηκε και στην προχθεσινή συζήτηση που διοργάνωσε η ΑΗΚ.

Το ζήτημα θα συζητηθεί καθώς πριν 10-15 χρόνια η ίδια η ΑΗΚ αλλά και η κυβερνητική πολιτική, όλα αυτά τα χρόνια  ήταν η προώθηση των θερμοσυσσωρευτών. Γι’ αυτό και εντάχθηκαν τότε κάτω από ειδική διατίμηση, με προνομιακή χρέωση. Οπότε, τίθεται και ηθικό αλλά ενδεχομένως και νομικό ζήτημα για τους χρήστες θερμοσυσσωρευτών.

Ανάλογο ζήτημα προκύπτει και για γεωργούς που χρησιμοποιούν ηλεκτρικές αντλίες. Η αύξηση υπολογίζεται να είναι τουλάχιστον 6%,, ποσό αισθητό για τους γεωργούς που έχουν απόλυτη ανάγκη το νερό για την παραγωγή τους, με ευρύτερες οικονομικές και κοινωνικές συνέπειες.

Σύμφωνα με τον πρώην πρόεδρο της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας Γιώργο Σιαμμά, η αύξηση οφείλεται στο γεγονός ότι με τη νέα διατίμηση για τις γεωργικές αντλίες, όπως διαμορφώθηκε, παρέχεται ηλεκτρισμός όλο το 24ωρο, ενώ με τις μέχρι τώρα διατιμήσεις διακόπτεται την παροχή κατά τις ώρες αιχμής. Αν συνεχίσει η διακοπή τις ώρες που το κόστος ηλεκτρισμού είναι το πιο ακριβό με διαφορά, η υπολογιζόμενη αύξηση θα μειωθεί αισθητά.

Εκπτώσεις μόνο αν πληρώνουν άλλοι...

Η μελέτη του βρετανικού οίκου που αναγνωρίζει ότι θα υπάρχουν σημαντικές αυξήσεις στις χρεώσεις κυρίως στο θέμα των θερμοσυσσωρευτών και των γεωργικών αντλιών, η λύση που δίνουν είναι μία: Οι χρεώσεις πρέπει να είναι με βάση το κόστος, δηλαδή με τις αυξήσεις, όμως η κυβέρνηση, μπορεί να τις εντάξει σε πολιτική επιδοτήσεων, είτε από δικά της Ταμεία, είτε μέσω του τέλους Υπηρεσιών Δημόσιας Ωφέλειας, όπως συμβαίνει τώρα με ευπαθείς ομάδες καταναλωτών, μέσω του οποίου πληρώνουμε όλοι οι υπόλοιποι καταναλωτές την επιδότηση με επιπλέον χρέωση στους λογαριασμούς ΑΗΚ. Σήμερα η χρέωση αυτή είναι €0.00065/Κw. Αυτή η αρχή -κάποιος να πληρώνει τη διαφορά- ισχύει για όλες τις κατηγορίες που θα αποφασιστεί σε πολιτικό επίπεδο η «επιδότηση» ηλεκτρισμού.

Ενστάσεις αγροτικών οργανώσεων

Πέραν της ένστασης από το Τσιμεντοποιείο, ιδιαίτερα έντονες ήταν και οι ενστάσεις εκ μέρους αγροτικών οργανώσεων σε σχέση με την αύξηση στο τιμολόγιο γεωργικών αντλιών στην προχθεσινή συζήτηση στο πλαίσιο της δημόσιας διαβούλευσης. Συγκεκριμένα ο Πανίκος Χάμπας της ΕΚΑ επικαλέστηκε το ότι η Κύπρος βρίσκεται σε στάδιο απερήμωσης και τόνισε πως το αγροτικό κίνημα δεν θα το αποδεχθεί. Στην συνέχεια ο Ανδρέας Αλεξάνδρου του Παναγροτικού ζήτησε όπως ληφθούν υπόψη οι ανησυχίες των αγροτών και επισήμανε βρισκόμαστε στον τρίτο χρόνο ανομβρίας, πράγμα που επιβάλλει την άντληση νερού για σκοπούς άρδευσης.

Δικαιώθηκε -8%

Η μελέτη του βρετανικού οίκου και η διαμόρφωση των νέων διατιμήσεων, δικαίωσε ουσιαστικά τον υπουργό Ενέργειας και την ΡΑΕΚ υπό την προηγούμενή της σύνθεση, που πριν από το τέλος του 2013, μετά το τσουρούφλισμα καταναλωτών και οικονομίας με τους καυτούς λογαριασμούς ηλεκτρισμού, επέβαλαν μείωση της τάξης του 8% στους λογαριασμούς ηλεκτρισμού.

Η ανάλυση των εμπειρογνωμόνων, έδειξε ότι αν δεν ήταν εκείνη η μείωση, οι καταναλωτές θα πλήρωναν πολύ πιο ακριβά τον ηλεκτρισμό από τότε μέχρι σήμερα, με την ΑΗΚ να έχει πολύ υψηλά κέρδη και καμένους καταναλωτές. Αν δεν ήταν τότε οι μειώσεις, θα γίνονταν τώρα μέσω της ενδελεχούς ανάλυσης, αλλά θα χάναμε τρία χρόνια.

Μέγιστα έσοδα €550 εκατ. το 2017

Η ριζική αναδιάρθρωση των διατιμήσεων ηλεκτρισμού, ουσιαστικά ξεκίνησε από την ΡΑΕΚ το 2014, με το τελικό στόχο να ολοκληρωνόταν στις αρχές του 2015.

Στην συνέχεια ακολούθησε η ανάθεση ενδελεχούς μελέτης σε ξένο οίκο από την ΑΗΚ για να μελετήσει όλο το φάσμα από την παραγωγή, την μεταφορά, την διανομή μέχρι και κατανάλωση  του ηλεκτρισμού, τις υφιστάμενες διατιμήσεις και τους στόχους. Το αποτέλεσμα της μελέτης είναι οι προτάσεις που διαμορφώθηκαν και αποτελούν το αντικείμενο της δημόσιας διαβούλευσης.

Η ανοικτή δημόσια συζήτηση που διοργάνωσε η ΑΗΚ την Τρίτη στο πλαίσιο της δημόσιας διαβούλευσης, έδωσε το έναυσμα για προβληματισμό όλων των επηρεαζόμενων, που έχουν την δυνατότητα να μελετήσουν και να εκφράσουν έγκαιρα απόψεις τους μέχρι τις 27 Νοεμβρίου.

Η αναλυτική μελέτη του βρετανικού οίκου Economic Consulting Associates Limited, έχει αναρτηθεί στην ιστοσελίδα της ΑΗΚ. Μια κίνηση που δείχνει πρακτικές διαφάνειας, ενισχύοντας και ένα από τους τελικούς στόχους των νέων διατιμήσεων, που είναι η διαφάνεια, ως προς το πώς σχηματίζονται, από ποιο κόστος παραγωγής, ποιο μεταφοράς, ποιο της υψηλής τάσης, ποιο της χαμηλής τάσης, ποιο της διανομής και ποιο της εμπορίας.  

Ακόμη ένα βασικό χαρακτηριστικό των νέων διατιμήσεων είναι η απλοποίηση και η ενιαία χρέωση όλων των πελατών της ΑΗΚ. Οι διατιμήσεις θα μειωθούν από 30 σε 11.

Οι νέες διατιμήσεις αντανακλούν και τα ανώτατα όρια επιτρεπόμενων εσόδων της ΑΗΚ, τα οποία καθόρισε η ΡΑΕΚ και ανέρχονται στα €550 εκατομμύρια το 2017, που αντιστοιχούν σε μείωση 11% σε σύγκριση με το 2015. Συγκεκριμένα, η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας που έχει τον τελευταίο λόγο και θα πρέπει να εγκρίνει τις νέες διατιμήσεις, έχει ήδη Απόφαση με την οποία καθήλωσε το επιτρεπόμενο περιθώριο απόδοσης από τις λειτουργίες της ΑΗΚ σε σχέση με τον ηλεκτρισμό στο 4.6%.

Η διάρθρωση των διατιμήσεων, που θα εφαρμοστούν το 2017, θα παραμείνει σταθερή, ενώ το ύψος των διατιμήσεων θα αναπροσαρμόζεται αναλόγως των επιτρεπόμενων εσόδων κάθε έτους.